Gebiedsontwikkeling
Een gebiedsontwikkeling kenmerkt zich door een combinatie van verschillende functies, zoals wonen, bedrijven, detailhandel, groen, recreatie en infrastructuur. In het algemeen is er sprake van een zekere mate van complexiteit door bijvoorbeeld de ligging en het grote aantal belanghebbenden.
Op deze pagina vindt u informatie over diverse proces- en programmatische aspecten bij ruimtelijke ontwikkelingen. Ook komen verschillende wettelijke en niet wettelijke instrumenten voor gebiedsontwikkeling aan bod.
Introductie en proces gebiedsontwikkeling
Hier vindt u een uitleg over gebiedsontwikkeling. Daarnaast vindt u informatie over het proces in relatie met de verschillende planinstrumenten en onderzoeken.
Instrumenten Wro en Wabo
Gemeenten kunnen hun visie over gebiedsontwikkeling vastleggen in de volgende ruimtelijke ordeningsinstrumenten:
Ladder voor duurzame verstedelijking
De Ladder voor duurzame verstedelijking is een relatief nieuw (2012) instrument. Het bevoegd gezag moet in een (wijziging of uitwerking van een) bestemmings-plan, de behoefte aan de nieuwe stedelijke ontwikkeling motiveren.
Stedelijke kavelruil
Stedelijke herverkaveling (kavelruil) is een nieuwe manier van kleinschalige gebiedsontwikkeling. Het is vrijwillige grondruil tussen eigenaren zonder inmenging van de overheid. Krimp en leegstand vormen vaak de aanleiding om dit instrument toe te passen.
Grondverwerving
De overheid of een private partij heeft in vele gevallen grond nodig om ruimtelijke projecten en gebiedsplannen te kunnen uitvoeren.
Voorkeursrecht
De Wet voorkeursrecht gemeenten geeft de overheid het recht om, vooruitlopend op een geplande ontwikkeling en een voorgenomen bestemmingswijziging, een voorkeursrecht op de benodigde grond te vestigen. Grond waarop een voorkeursrecht rust moet door de eigenaar bij verkoop eerst aan de overheid worden aangeboden.
Onteigening
De overheid zal de benodige grond eerst proberen te kopen. Worden de grondeigenaar en de overheid het niet eens over de aankoop of (de hoogte van) de vergoeding, dan kan de overheid als laatste redmiddel de grond onteigenen. Hoe dit in zijn werk gaat, staat geschreven in de onteigeningswet.
Landinrichting
In 1916 vond de eerste agrarische herverkaveling (ruilverkaveling) plaats. Nu past de overheid dit wettelijk instrument nog steeds toe, al neemt het aantal nieuwe projecten gestaag af. Het grootschalig verkavelen van grond is een van de meest succesvolle gebiedsontwikkelingsinstrumenten voor het landelijk gebied.
