Toolkit autodelen ondersteunt gemeenten en vervoerregio's

Het Klimaatakkoord benoemt dat Nederland een mobiliteitstransitie moet ondergaan: het vervangen van autoritten door trein, bus, fiets én het vergroenen van het wagenpark. 'Als automobilist in je eentje in de spits in de file staan, lijkt niet langer houdbaar. Daarbij staat je auto 90% van de tijd stil, vaak op een parkeerplaats in de openbare ruimte. Dat zijn behoorlijke aanslagen op de leefomgeving', constateert Van Burgsteden. 'We willen van eigen bezit en sologedrag naar mobiliteit op maat, met vaak de trein en de fiets en soms een auto. Liefst een deelauto, ook al omdat die veel vaker een elektrische aandrijflijn heeft, jonger is en minder uitstoot. Het past ook in een deelcultuur waarin mensen zeggen: "Ik ga niet naar de bouwmarkt om een boormachine te kopen; ik heb alleen af en toe een gat in de muur nodig".'

Als autodelen nog geen plaats heeft in het gemeentebeleid en je er als gemeente iets mee wilt, kan het lastig zijn om keuzes te maken. Hoe te beginnen? Beleid kun je onder andere ontwikkelen en monitoren met het Dashboard Autodelen, zie kader onderaan dit artikel. Maar ook als autodelen al wel een gemeentelijke ambitie is, kunnen er problemen opdoemen. 'Ik zie nogal eens dat de concrete implementatie moeilijk is', constateert Van Burgsteden. 'De doorvertaling naar wat je er dan in de communicatie en op straat mee moet, is soms lastig. Op al deze onderwerpen speelt de Toolkit in.' Volgens Van Burgsteden draait het om onbenullig lijkende, maar cruciale details. 'Bijvoorbeeld dat afdeling X een laadplek intekent voor een elektrische deelauto, maar dat afdeling Y er pas veel later achter komt dat de grondkabel waar voldoende spanning op zit, aan de andere kant van de straat ligt. Zoiets aanpassen kost meestal onevenredig veel geld.'

Of het (waargebeurde) verhaal van de gemeente die een straat opbrak voor rioleringswerkzaamheden. 'Ze stuurden een huis-aan-huisbrief: "De komende 3 weken kunt u de straat niet in en uit." Maar het deelautobedrijf dat in die straat een deelautoparkeerplek heeft, woont daar niet en ontving die brief dus nooit. Die moet je dus apart een seintje geven', constateert Van Burgsteden. 'En wat te doen als een deelautogebruiker met zijn deelauto terugkeert en de parkeerplek is bezet door een auto die daar niet hoort? De handhaver moet dan weten hoe-ie daarmee omgaat.'

De gedachte aan een digitale gereedschapskist is ontstaan op verschillende plaatsen tegelijkertijd. 'Dat zie je vaker bij goede ideeën', zegt Van Burgsteden. 'De mensen van Green Deal Autodelen II hadden de ambitie om gemeenten vingerwijzingen te geven. Daaruit is de Toolkit Autodelen ontstaan, in een samenwerking tussen kennisplatform CROW, Martien Das van Rijkswaterstaat en Ananda Groag, die een eigen adviesbureau heeft en een echte ambassadrice is van deelmobiliteit. Zoals dat gaat in coronatijd, is het product helemaal op afstand en digitaal tot stand gekomen. Het was grappig om te zien dat iemand iets schreef, dat een ander tien seconden later alweer verving of aanvulde.'

Van Burgsteden stelt tevreden maar ook enigszins positief verrast vast dat ze de tool voor een groot deel konden bouwen op bestaande kennis. 'We hebben nog geen nieuwe zaken hoeven uitzoeken om dit overzicht te maken. Ik kom tot de conclusie dat we al veel weten. Het draait er vooral om, verspreide brokken informatie slim te rangschikken.' Belangrijk is dat de Toolkit een verbinding legt tussen de fysieke aspecten en de noodzaak om data te delen. 'Wat dat betreft zouden we graag zien dat autodeelbedrijven hun locaties en prijzen op een bepaalde manier aanbieden. Zodat andere platforms, zoals ns.nl, die ook weer kunnen aanbieden als onderdeel van een heel ecosysteem van reismogelijkheden.'

Voor de burger die geïnteresseerd is in autodeelgebruik, is het lastig een eenduidig overzicht te krijgen welke aanbieders er allemaal zijn en wat een rit nu eigenlijk kost. 'Een interessant initiatief is Ritjeweg.nl, dat informatie betrekt van verschillende deelautowebsites', weet Van Burgsteden. 'Met name als een reis uit meer schakels bestaat. Dan wil je dat die trip aan de voorkant goed geregeld is en dat je van tevoren de kosten kunt voorspellen. Wat dat betreft is er nog een wereld te winnen.'