GA1b-Een automatisch EBS met een rapportagefunctie (voor een overzicht van het energieverbruik per dag, week en jaar) toepassen

Nummer

GA1

Bedrijfstak

Gezondheidszorg- en welzijnszorginstellingen

Activiteit

Gebruiken van een energieregistratie- en bewakingssysteem

EBS ontbreekt.

Met een energiebeheer- en registratiesysteem zijn meetgegevens van het aardgas (warmte)- en elektriciteitsverbruik van de hoofdmeters voor meer kalenderjaren terug te vinden. Dit kan gaan om kwartier- en/of uurwaarden. Ook meet het energiebeheer- en registratiesysteem de buitentemperatuur.

Met de gegevens en de rapportagefunctie is het mogelijk om grafieken te maken. Deze laten het gebruik en het vermogen van elektriciteit (van het gebouw) en aardgas over een gekozen periode zien. In ieder geval over een dag, een week en over een kalenderjaar.

De rapportagefunctie kan de volgende grafieken maken:

1. Het elektriciteitsverbruik (in kW) over de dag. De grafiek kan alle dagen in de week met een aparte kleur of markering laten zien
2. Het aardgasverbruik (in m3/uur) over de dag. De grafiek kan alle dagen in de week met een aparte kleur of markering laten zien
3. Het aardgas (warmte) gebruik in relatie tot de buitentemperatuur.

Voorbeeld van grafiek a:

Voorbeeld van grafiek b:

Voorbeeld van grafiek c:

Met de grafieken is te onderzoeken of de klimaatinstallaties (voor ruimteverwarming, ruimtekoeling en ruimteventilatie):

• Zo goed mogelijk aansluiten op de dagelijkse gebruikstijden van het bedrijf
• Zo goed mogelijk aansluiten op de buitentemperatuur.

De instellingen van de schakelingen en regelingen zijn met de hand aan te passen. Zo sluiten de klimaatinstallaties goed aan op het gebruik van het bedrijf:

• De ventilatie staat zo min mogelijk aan. Dit is in grafiek a van de elektriciteit te zien:
  • Bij de start van de werktijden neemt het elektrisch vermogen toe door het inschakelen van bijvoorbeeld ventilatie en/of koelmachine
  • Bij het einde van de werktijden zal het elektrisch vermogen minder zijn. De ventilatie en/of koelmachine schakelen dan uit.
• De ketel staat zo min mogelijk aan. Dit is in grafiek b van het aardgas te zien:
  
  • Bij start van de werktijd is er een piek in het vermogen. Hierdoor is het gebouw op tijd warm. Meestal is een vloeiende lijn te zien als het gebouw niet te vroeg of te snel opwarmt. Een opwarmtijd van 2 tot 4 uur is een normaal. Dit hangt af van bijvoorbeeld de isolatie, de warmteproductie door lampen en ICT-apparatuur en gebouwmassa
  • Tijdens werktijden is het vermogen nog wat minder. Genoeg om het gebouw op temperatuur te houden
  • Na werktijd daalt het vermogen naar een basislast.
• De ketel stookt op een zo laag mogelijke temperatuur van het water door een weersafhankelijke regeling. Dit is op grafiek c van het gasgebruik in relatie tot de buitentemperatuur af te lezen.
  • De stooklijn is de relatie tussen de buitentemperatuur en de aanvoerwatertemperatuur van de ketel
  • De stooklijn heeft minimaal 2 punten. Bijvoorbeeld de aanvoertemperatuur van de ketel bij een buitentemperatuur van -10°C en van 20°C
  • Met de echte buitentemperatuur berekent de weersafhankelijke regeling de aanvoerwatertemperatuur van de ketel.

Tijdens de nacht-, weekend-, feest- en vakantiedagen is het lage vermogen (de basislast) van het aardgas en de elektriciteit te herkennen. Bij elektriciteit is een basislast van maximaal 20 tot 25% van het elektrisch piekvermogen het beste.

Bij een warmteafgiftesysteem met radiatoren dat is gedimensioneerd op een maximale aanvoer- en retourtemperatuur van 90/70°C is de stooklijn meestal zo ingesteld:

• Bij een buitentemperatuur van -10°C een aanvoertemperatuur van de ketel van ongeveer 85°C
• Bij een buitentemperatuur van 20°C een aanvoertemperatuur van de ketel van ongeveer 20°C.

De energiebesparing op het elektriciteitsverbruik is te behalen door het minder verlichten, koelen, ventileren en gebruik van apparaten.

De energiebesparing op het aardgasverbruik is te behalen door:

• minder gasverbruik door de ketel door zo weinig mogelijk te stoken buiten werktijden. De binnentemperatuur is dan zo laag mogelijk, en
• door gebruik te maken van de condenswarmte in de rookgassen van de ketel bij een aanvoerwatertemperaturen onder de 55°C. De binnentemperatuur na werktijd heeft meestal een instelling op 15°C. Bij koude nachten kan de ketel dan aanslaan om de minimale temperatuur te houden.

Een energiebeheer- en registratiesysteem bestaat uit hard- én software. De hardware kan in de regelkast  zitten zijn, maar kan ook een apart onderdeel in het gebouw zijn. Het energiebeheer- en registratiesysteem is vaak draadloos met een laptop te verbinden. Ook kan het met een modem op internet zijn aangesloten. In dat geval is het energiebeheer- en registratiesysteem op afstand in te zien en zijn instellingen met de hand bij te sturen.

Registreren en monitoren van het elektriciteits- en aardgasverbruik met het onderzoeken van afwijkingen en treffen van maatregelen:

• Periodiek controleren maand- of jaaroverzichten met de energieverbruiken en het analyseren van de afwijkingen
• Periodiek controleren van beschikbare gegevens over het energieverbruik over de dag-, avond-/nacht- en weekendperiode en het analyseren van afwijkingen.

Voor het bedoelde gebouw geldt:

• Jaarlijkse warmteverbruik is meer dan 75.000 m3 (a.e.); of
• Jaarlijkse elektriciteitsverbruik meer dan 265.000 kWh; of
• Een bruto vloeroppervlakte van meer dan 4.400 m2.

Zelfstandig moment: Ja.

Natuurlijk moment: Ja.

Het is van belang dat binnen de organisatie een verantwoordelijke voor de monitoringgegevens is aangewezen. Deze verantwoordelijke rapporteert regelmatig over het energieverbruik binnen de organisatie.

Op de website van RVO staat meer informatie over een Energieregistratie- en bewakingssysteem:

https://www.rvo.nl/onderwerpen/duurzaam-ondernemen/gebouwen/wetten-en-regels-gebouwen/nieuwbouw/energieregistratie-en-bewakingssysteem-ebs