GE3a-Bewegingssensoren, schemer- en tijdschakelaars toepassen

Nummer

GE3

Bedrijfstak

Gezondheidszorg- en welzijnszorginstellingen

Activiteit

In werking hebben van een ruimte- en buitenverlichtingsinstallatie

Automatische aan- en uitschakeling ontbreekt.

Buitenverlichting (niet zijnde reclame- of noodverlichting) is overdag, in de avond en / of ’s nachts aan.

Een bewegingssensor en schemerschakelaar zijn meestal gecombineerd en in het armatuur geïntegreerd. Schakelt een sensor meer lichtpunten, dan is er een apart deel, te herkennen aan de kleine behuizing aan de gevel. Een tijdschakelklok is een (analoog of digitaal) elektrisch onderdeel in de centrale elektrische besturingskast in een bouwdeel en/of op een verdieping. Deze schakelaar kan ook in een gebouwbeheersysteem zitten.

Vaak is buitenverlichting buiten werktijden steeds aan (en soms ook overdag). Voor buitenverlichting is een schemerschakelaar toe te passen. Als de schemer intreedt (instelbaar en gemiddeld met een lichtsterkte van 20 lux) schakelt de schemerschakelaar de buitenverlichting in. Een schemerschakelaar heeft meestal een schakelcapaciteit tot 3 kW. Bij het schakelen van grotere elektrische vermogens moet een contactor of relais de schakelfunctie overnemen. De schemerschakelaar schakelt de buitenverlichting uit op het moment dat er voldoende daglicht is. Dit voorkomt dat de buitenverlichting overdag brandt. Dit is de energiebesparing.

Door de schemerschakelaar te combineren met een tijdschakelaar is het mogelijk om ook in de avond- of nachtperiode de buitenverlichting helemaal uit te schakelen. Er zijn astronomische tijdschakelaars te krijgen die ‘automatisch’ rekening houden met de wintertijd, zomertijd en de schrikkeljaren. Het gebruiken van een (astronomische) tijdschakelaar leent zich goed voor buitenverlichting die gebouwen aanlichten.

Een bewegingssensor reageert op beweging van personen, voertuigen en andere objecten. De sensor zorgt voor het tijdelijk inschakelen van één of meer lampen. Personen kunnen zich zo veilig verplaatsen (bijvoorbeeld bij een fietsenstalling en toegang tot het gebouw). Het automatisch in- en uitschakelen van buitenverlichting (gevel- en terreinverlichting) verlaagt het aantal branduren. Dit is de energiebesparing.

De bewegingssensor geeft invulling aan preventie. Het  terrein er om heen heeft dan alleen 's nachts verlichting als de sensor een beweging ziet. Een ander voordeel is het 'schrikeffect' voor niet welkome personen. Door de buitenverlichting in verschillende groepen te schakelen is nog beter vast te stellen waar een persoon is.

Doelmatige werking en gebruik van ruimte- en buitenverlichting:

• Periodiek schoonmaken van armaturen, lampen, reflectoren en bijhorende schakelingen en regelingen.
• Vervang tijdig defecte lampen.
• Aanpassen van het verlichtingsniveau aan de activiteit.

Doelmatige werking en gebruik installaties:

• Buiten bedrijfstijden apparatuur, machinerie en installaties uitschakelen die onnodig aanstaan.
• Periodiek de tijdinstellingen controleren en waar nodig herprogrammeren.
• Borgen van de goede werking van installaties die passen bij een juist gebruik (overeenkomstig de ontwerpuitgangspunten).
• Uitvoeren van preventief onderhoud.

Buitenverlichting is in de nacht minimaal 6 uur uit.

Zelfstandig moment: Ja, als minimaal 50 armaturen aanwezig zijn.

Natuurlijk moment: Ja.