Introductie Landelijke Handhavingstrategie

Implementatie LHS (oud)

Onderstaand is historie, inmiddels is er sinds najaar 2022 de LHSO vastgesteld. Zie: Landelijke handhavingstrategie - Informatiepunt Leefomgeving (iplo.nl)

Tijdens het Bestuurlijk Omgevingsberaad van 4 juni 2014 boden het Interprovinciaal Overleg en het Openbaar Ministerie de eindversie van de Landelijke Handhavingstrategie (pdf, 549 kB) (1.7) aan aan de staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu. Daarbij sprak iedereen zich uit voor invoering van de LHS. Handhavende instanties, zoals overheden, omgevingsdiensten, het OM en de politie treden dan op eenzelfde manier op bij vastgestelde overtredingen. Zo ontstaat een gelijk speelveld, wordt het rechtsgevoel gerespecteerd en blijft de leefomgeving veilig, schoon en gezond.

Implementatie van de LHS betekent in de eerste plaats dat de bevoegde overheden de LHS vaststellen als eigen strategie of hun eigen strategie compleet in lijn brengen met de LHS. Invoering van de LHS betekent in de tweede plaats dat de bevoegde overheden en hun handhavinginstanties, waaronder de omgevingsdiensten, de LHS concreet gaan toepassen en leerervaringen gaan uitwisselen.

Bijna alle provincies hebben de LHS vastgesteld. Gemeenten en omgevingsdiensten omarmen de LHS. Bij de meeste omgevingsdiensten is de LHS in het bestuur besproken en met een positief advies ter vaststelling voorgelegd aan de deelnemende gemeenten. Voor meer dan de helft van de omgevingsdiensten geldt dat de gemeenten de LHS hebben vastgesteld. Voor de overige omgevingsdiensten geldt dat vaststelling door betrokken gemeenten plaats zal vinden in de loop van 2016.

De omgevingsdiensten hebben meegeholpen bij het ontwikkelen van de LHS en werken er in veel gevallen al mee. Zij ervaren de LHS als een instrument om op een professionele wijze te handhaven.

De Unie van Waterschappen (UvW) en Rijkswaterstaat werken samen bij de concretisering en toepassing van de LHS voor het domein water. De LHS is vastgesteld in de bestuurlijke commissie CWE van de Unie van Waterschappen en wordt door alle waterschappen geïmplementeerd. Rijkswaterstaat voert een project uit voor het in de loop van 2016 in de organisatie implementeren van de LHS.

Het OM en de politie verbonden zich aan de LHS met de aanbieding daarvan door de landelijk hoofdofficier van justitie op 4 juni 2014 aan de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu. Het OM en de politie werken op basis van de LHS.

Ontstaansgeschiedenis en aanleiding LHS

Het IPO en het OM namen eind 2012 het initiatief om een landelijke strategie op te stellen voor vergunning­verlening, toezicht en handhaving (VTH). Dit samen met de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG (Vereniging Nederlandse Gemeenten)), de Unie van Waterschappen (UvW), het ministerie van Infrastructuur en Milieu (IenM), de Inspectie Leef­omge­ving en Transport (ILT), de Inspectie van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegen­heid (ISZW), de Politie en de vereniging van omgevingsdiensten (Omgevings­dienstNL).

Dat is de wens van alle betrokkenen om de organisatie en uitvoering van vergunningverlening, toezicht en handhaving te verbeteren. Dit omwille van een ‘gelijk speelveld' voor natuurlijke of rechtspersonen voor wie een bepaalde norm of voorschrift geldt (normadressaten). En ook omwille van een maatschappij die ervan uit mag gaan dat handhavers zo optreden dat haar rechtsgevoel wordt gerespecteerd en de leefomgeving veilig, schoon en gezond blijft.

De Landelijke Handhavingstrategie geeft hier inhoud aan door:

Het centraal stellen van sterke, slagkrachtige en onafhankelijke handhavinginstanties met een beginselplicht tot handhaven. Die passend interveniëren bij iedere bevinding. Dat wil zeggen afhankelijk van de situatie weloverwogen kiezen voor alleen bestuursrechtelijk, bestuurs- èn strafrechtelijk of alleen strafrechtelijk optreden. En die in vergelijkbare situaties vergelijkbare keuzes maken, interventies op vergelijkbare wijze kiezen en toepassen.

De Landelijke Handhavingstrategie biedt een breed toepasbaar kader voor handhaving. Onder de LHS kunnen specifieke handhavingstrategieën worden uitgewerkt en vastgesteld. De BRZO-strategie is zo'n specifieke uitwerking voor handhaving naar aanleiding van toezicht bij BRZO-bedrijven. De BRZO-strategie is op 11 december 2013 vastgesteld door het Bestuurlijk Omgevingsberaad, het hoogste orgaan van de nieuwe overlegstructuur VTH.

Op enkele onderdelen is de in 2013 vastgestelde structuur inmiddels aangepast. Zo werkt bijvoorbeeld het stelsel van de Omgevingsdiensten inmiddels en zijn hierdoor een aantal overleggen anders ingericht. Ook is de kritische massa nu geregeld via een gemeentelijke en provinciale verordening. In 2015 werd een onderzoek uitgevoerd naar het VTH-stelsel. Ook de LHS werd in dat onderzoek meegenomen. zie de Evaluatie van het vernieuwde VTH-stelsel (juli 2015, LYSIAS)

Meer informatie

Voor meer informatie over de Landelijke Handhavingstrategie raadpleegt u de vragen en antwoorden over inhoud.

Vragen (en antwoorden)

Als de website, de Landelijke Handhavingstrategie en de vragen en antwoorden uw vragen niet beantwoorden, dan kunt u vragen stellen via: landelijkehandhavingstrategie@gmail.com