Voorbeelduitwerking Regime 3: Productie van verf
Beschrijving bedrijf
Een verfproducent maakt oplosmiddelhoudende verven met verschillende oplosmiddelgehaltes; deze werkzaamheden vallen onder oplosmiddelenactiviteit nr. 17. Voor het productieproces maakt de fabrikant gebruik van twee verschillende oplosmiddelen. Dezelfde oplosmiddelen worden ook gebruikt om de apparatuur te reinigen. Het bedrijf gebruikt jaarlijks meer dan 100 ton oplosmiddelen als grondstof in het productieproces (en valt daarmee onder afdeling 2.11). Tijdens het proces worden de diverse grondstoffen gemengd tot het eindproduct: verf. Emissies komen onder meer vrij bij de mengprocessen en het reinigen.
Het bedrijf heeft een aantal VOS-reducerende maatregelen getroffen, bijvoorbeeld:
- het productieproces wordt zoveel mogelijk gesloten uitgevoerd
- het bedrijf wint oplosmiddelen terug door toepassing van condensatie-technieken bij het mengen van grondstoffen, zodat een deel van de emissies wordt voorkomen
- verontreinigde oplosmiddelen worden gedestilleerd en weer opnieuw voor schoonmaakwerkzaamheden binnen de activiteit ingezet; slechts een klein deel van deze oplosmiddelen wordt als gevaarlijk afval afgevoerd
Het bedrijf wil aantonen dat het aan afdeling 2.11 voldoet door toetsing van de activiteiten aan de totale emissiegrenswaarde als percentage van de oplosmiddelinput.
Opstellen van de oplosmiddelenboekhouding
Om aan de emissiegrenswaarden te kunnen toetsen is het nodig de input en de totale emissie te berekenen. Voor een correcte berekening moet eerst bepaald worden welke situatie volgens stap 3 van hoofdstuk 4 'Oplosmiddelenboekhouding' van toepassing is. Er is hier geen nageschakelde techniek aanwezig (waarmee VOS wordt vernietigd), maar er is wel sprake van hergebruik, en dus is situatie 2 (stap 4b) van toepassing. Voor de berekening van verbruik, input en totale emissie gelden dan de volgende formules:
- Verbruik = I1 -O8
- Input = I1 + I2
- Totale emissie = I1 - O6 - O7 - O8
Berekening verbruik
Er is geen sprake van VOS die buiten de activiteit wordt hergebruikt (O8). Het verbruik is daarom gelijk aan de hoeveelheid VOS die in het proces wordt ingezet (I1).
Berekening I1 (hoeveelheid VOS die wordt ingezet)
De hoeveelheid VOS die wordt ingezet (I1) kan worden berekend uit het grondstofverbruik, vermenigvuldigd met het gehalte VOS van deze grondstoffen.
De voorraadregistratie geeft per (VOS-houdende) grondstof (bijv. verdunningsmiddelen) inzicht in de beginvoorraad, de eindvoorraad en de hoeveelheid ingekochte grondstof over een periode van één jaar. Ook ingekochte grondstoffen die weer verkocht zijn zonder te zijn gebruikt, worden weergegeven.
De jaarlijks gebruikte hoeveelheid grondstof volgt uit de volgende formule:
Jaarlijks gebruikt = BP + IP - EP - VAP
-
BP = Beginvoorraad
-
IP = Ingekocht
-
EP = Eindvoorraad
-
VAP = Verkocht/afgevoerd
|
IP |
BP |
EP |
VAP |
IP+BP-EP-VAP |
|
|---|---|---|---|---|---|
|
(VOS-houdende) grondstof |
Ingekocht in 2013(kg) |
Voorraad per 1 jan 2013 (kg) |
Voorraad per 1 jan 2014 (kg) |
Afgevoerd /verkocht grondstof in 2013 (kg) |
Totaal verbruikt preparaat in 2013 (kg) |
|
1. verdunner 1 |
75.000 |
500 |
1.000 |
0 |
74.500 |
|
2. verdunner 2 |
180.000 |
1.000 |
800 |
0 |
180.200 |
Met behulp van de veiligheidsinformatiebladen en/of technische informatiebladen kan het VOS-gehalte van de verschillende grondstoffen worden achterhaald. De verdunners bestaan voor 100% uit oplosmiddelen. De hoeveelheid ingezet oplosmiddel is daarmee gelijk aan de hoeveelheid ingezette verdunner. Hiermee kan de totale hoeveelheid VOS worden bepaald die in het proces is ingezet (I1). Die bedraagt 254.700 kg VOS.
|
Omschrijving product |
A |
B |
I1 (=A x B) |
|---|---|---|---|
|
VOS-gehalte (%) |
Verbruikt preparaat (kg) |
Ingezet VOS (kg) |
|
|
1. verdunner 1 |
100 |
74.500 |
74.500 |
|
2. verdunner 2 |
100 |
180.200 |
180.200 |
| Totaal |
254.700 |
Berekening verbruik
Het verbruik over 2013 is gelijk aan de hoeveelheid ingezette VOS (I1) = 254.700 kg VOS.
Berekening input
De input is in dit voorbeeld gelijk aan de hoeveelheid VOS die wordt ingezet (I1) vermeerderd met de hoeveelheid VOS die binnen de activiteit wordt hergebruikt.
Berekening I1
De hoeveelheid VOS die wordt ingezet is hierboven bij de berekening van het verbruik al bepaald en bedraagt 254.700 kg VOS.
Berekening I2
Er wordt 24.00 kg VOS binnen het bedrijf opgewerkt. Hiervan wordt 20.500 kg weer in het proces ingezet (I2) en de rest (3.500) kg als afval afgevoerd.
Berekening input
Input = I1 + I2
Input =
254.700 + 20.500 = 275.200 kg
Bepaling totale emissie
De totale emissie wordt berekend uit de ingezette hoeveelheid VOS (I1), verminderd met de hoeveelheid VOS die via afval word afgevoerd (O6), de hoeveelheid VOS die als onderdeel van het product wordt verkocht (O7) en de hoeveelheid VOS die binnen de activiteit wordt hergebruikt (O8).
Berekening I1(hoeveelheid VOS die wordt ingezet)
De hoeveelheid VOS die wordt ingezet is hierboven bij de berekening van het verbruik al bepaald en bedraagt 254.700 kg VOS.
Berekening O6 (de hoeveelheid VOS die via afval word afgevoerd)
De hoeveelheid VOS die via afval wordt afgevoerd (O6) wordt bepaald uit de concentratie VOS in het afgevoerde afval en de hoeveelheid afgevoerd afval over 2001. Er wordt 3.500 kg verontreinigde thinner als gevaarlijk afval afgevoerd. Uit meting is gebleken dat de verontreinigde thinner 75% VOS bevat. Totaal komt dit neer op 2.625 kg afgevoerde VOS (O6).
|
Afval |
A |
B |
O6 (=A*B) |
|---|---|---|---|
|
Afval (kg) |
VOS-gehalte (%) |
VOS in afval (kg) |
|
|
1. verontreinigde thinner |
3.500 |
75 |
2.625 |
| Totaal |
2.625 |
Berekening O7 (de hoeveelheid VOS die als onderdeel van het product wordt verkocht)
Voor deze activiteit mag de aanwezige hoeveelheid VOS die als onderdeel van een product wordt verkocht als O7 worden beschouwd. Er zijn twee soorten verf verkocht met een verschillende oplosmiddelgehalte. De totale hoeveelheid VOS in deze twee producten die wordt verkocht is gelijk aan 246.000 kg.
Product |
A |
B |
O7 (=A*B) |
|---|---|---|---|
|
Verkocht product (kg) |
VOS-gehalte (%) |
VOS in verkocht product (kg) |
|
|
1. Verf 1 |
380.000 |
30 |
114.000 |
|
2. Verf 2 |
220.000 |
60 |
132.000 |
| Totaal |
246.000 |
Berekening O8
Er is geen VOS die buiten de activiteit wordt hergebruikt. O8 is dus gelijk aan 0.
Berekening totale emissie
Totale emissie =
I1 - O6 - O7 - O8
Dat is voor deze situatie dus:
Totale emissie =
254.700 - 2.625 - 246.000 - 0 = 6.075 kg VOS
Toetsing aan emissiegrenswaarden
Volgens de gegevens in de tabel met grenswaarden mag bij een verbruik van 254.700 kg VOS de totale emissie gelijk zijn aan maximaal 5% van de oplosmiddeleninput. De emissiegrenswaarde bedraagt in dit geval dus (5% x 275.200) 13.760 kg VOS. Met een totale emissie van 6.075 kg VOS blijft het bedrijf dus ruim beneden de totale emissiegrenswaarde. Het voldoet daarmee aan de eisen voor oplosmiddeleninstallaties.