Omschrijving van relevante begrippen en situaties

Hier vindt u informatie over de relevante begrippen en situaties. Er wordt ingegaan op:

Moederbesluit

Een uitgebreide m.e.r.-procedure ondersteunt de besluitvorming over een plan of project. Het besluit over het plan of project waar het in de procedure om draait, wordt het ‘moederbesluit' genoemd. Bij de uitgebreide m.e.r.-procedure kan dit moederbesluit bijvoorbeeld zijn:

  • een structuurvisie voor de aanwijzing van locaties voor bedrijventerreinen, woningbouw, waterberging, grootschalige recreatievoorzieningen, enzovoort;
  • een bestemmingsplan voor de inrichting van een glastuinbouwgebied, woningbouwlocatie, bedrijventerrein, enzovoort;
  • een projectplan voor het versterken van een primaire waterkering, enzovoort;
  • een milieuvergunning inclusief Passende Beoordeling voor een inrichting/bedrijf (bij milieueffectrapportages voor projecten die een milieuvergunning vereisen moet eerst gekeken worden of een passende beoordeling aan de orde is. Is dit niet het geval dan kan de beperkte procedure worden gevolgd);
  • een structuurvisie voor het vaststellen van een Voorkeursalternatief op basis van een MIRT-verkenning naar nut en noodzaak en mogelijkheden voor nieuwe infrastructuur.

Moederprocedure

Bij de besluitvorming over het moederbesluit behoort een bepaalde besluitvormingsprocedure: de ‘moederprocedure'. Dit kan bijvoorbeeld een procedure op grond van de Wet op de ruimtelijke ordening, de Tracéwet of de Waterwet zijn. De m.e.r.-procedure moet gekoppeld worden aan de stappen van zo'n moederprocedure. In de Handleiding m.e.r. zijn procedureschema's opgenomen die laten zien hoe deze koppeling gemaakt wordt.

Verschillende moederprocedures en -besluiten

In veel gevallen is er sprake van een m.e.r.-procedure voor één moederbesluit. Het komt ook voor dat de besluitvorming over een plan of project vereist dat er verschillende moederprocedures worden doorlopen. Bij de toepassing van m.e.r. zijn in dat geval twee situaties te onderscheiden: getrapte m.e.r. en combi-m.e.r.

Getrapte m.e.r.

In een aantal gevallen verloopt de besluitvorming over plannen of projecten via een aantal stappen: getrapte besluitvorming. Dit is bijvoorbeeld een gebruikelijke gang van zaken bij ruimtelijke plannen: eerst een structuurvisie, gevolgd door nadere uitwerking in één of meer bestemmingsplannen, eventueel gevolgd door een verdere uitwerking van concrete projecten waarvoor milieuvergunningen noodzakelijk zijn. Het kan voorkomen dat bij opeenvolgende moederprocedures ook opeenvolgende milieueffectrapportages vereist zijn. Een gebruikelijke figuur is bijvoorbeeld een structuurvisie met een daaraan gekoppelde m.e.r., gevolgd door een of meer bestemmingsplannen met eveneens elk een m.e.r. In zulke ‘getrapte situaties' is het zaak om voor verticale afstemming van de verschillende m.e.r.-procedures te zorgen.

mer

Combi-m.e.r.

In de praktijk komt het voor dat een m.e.r. wordt doorlopen voor meer dan één moederplan of -besluit tegelijk. Voorbeelden hiervan zijn:

  • Het opstellen van een bestemmingsplan voor een bedrijventerrein, waarbij ook een Wm-vergunning voor een individueel m.e.r.-plichtig bedrijf.
  • De realisatie van een project voor delfstoffenwinning (bijvoorbeeld zout of aardgas) waarbij voor zowel de vergunning voor de winning als voor het planologisch regelen van de leidingtracés in bestemmingsplannen een MER vereist is.

In dergelijke gevallen wordt veelal volstaan met één m.e.r. die de verschillende moederprocedures ondersteunt: een combi-m.e.r. Zo'n combi-m.e.r. moet afgestemd zijn op de (inhoudelijke en procedurele) vereisten van de verschillende moederbesluiten en -procedures. Procedureel geldt dat voor m.e.r. altijd de zwaarste procedurevereisten worden gehanteerd. Als één van de moederbesluiten onder de uitgebreide m.e.r.-procedure valt, dienen voor de verschillende moederbesluiten de (procedurele) vereisten van de uitgebreide procedure te worden toegepast. Wel dienen de inhoudelijke vereisten van beide procedures in acht genomen te worden bij een combi-m.e.r.

Grensoverschrijdende plannen of projecten

Buurlanden dienen te worden geraadpleegd in het geval van grensoverschrijdende effecten. Het is goed om hier vroeg rekening mee te houden in het proces omdat dit extra werkzaamheden geeft wat betreft publicaties, vertaalkosten en overleg met autoriteiten buurland. Kern bij grensoverschrijdende procedures is dat het publiek en autoriteiten in het buurland dezelfde mogelijkheden krijgen om te participeren als publiek en burgers in het eigen land. Het is verplicht bij de uitgebreide procedure om in het voortraject de kennisgeving en mogelijkheid tot zienswijzen ook in buurland kenbaar te maken. Ook het MER en het ontwerpbesluit of -plan worden naar de betreffende autoriteiten opgestuurd voor het verkrijgen van zienswijzen. Vanuit de gelijkheidsgedachte is het raadzaam ook de betreffende autoriteiten in het buurland te raadplegen over de reikwijdte en het detailniveau van het MER. In de handleiding wordt verder ingegaan op grensoverschrijdende plannen of projecten.