Milieueffectrapport en nieuwe algemene milieuregels voor windturbineparken
Het Rijk moet als gevolg van een uitspraak van de Raad van State opnieuw algemene milieuregels voor windturbineparken opstellen. Als voorbereiding voor het opstellen van deze Rijksregels maakt het Rijk een milieueffectrapport (MER).
Aanleiding
Sinds een uitspraak van de Raad van State (RvS) over een Nederlands windturbinepark op 30 juni 2021, kunnen de rijksregels voor windturbineparken in het Activiteitenbesluit niet meer worden toegepast. Voor bestaande parken (ongewijzigd sinds 30 juni 2021) is er een tijdelijke 'overbruggingsregeling'.
Milieueffectrapport als basis voor nieuwe algemene milieuregels
Het maken van een milieueffectrapport is een voorwaarde om te komen tot nieuwe algemene milieuregels voor windturbines. Het gaat vooral om regels over externe veiligheid, geluidhinder, slagschaduw en lichtschittering. Deze nieuwe rijksregels komen in Algemene Maatregelen van Bestuur (AMvB’s). Voor het gehele traject is er uitgebreide participatie (inspraak) van alle belanghebbenden, stakeholders en bevoegde gezagen. Het inbrengen van zienswijzen via internetconsultatie is onderdeel van deze participatie.
De eerste stap in het maken van het milieueffectrapport is het doen van onderzoek. Dat onderzoek moet voldoende informatie op tafel brengen om het milieubelang volwaardig te kunnen meewegen in de besluitvorming. Hiervoor is een scherpe afbakening nodig: waarop moet het onderzoek zich vooral gaan richten, wat is minder belangrijk, en wat kan zelfs helemaal buiten beschouwing blijven? Dit noemt men 'reikwijdte en detailniveau' en legt het Rijk vast in een 'Notitie Reikwijdte en Detailniveau' (NRD). Aan de hand van de NRD wordt vervolgens het milieueffectrapport gemaakt.
In het milieueffectrapport komt de onderbouwing van de 'voorkeursvariant' van de nieuwe algemene regels en de te onderzoeken alternatieven. Het milieueffectrapport dient hiermee als onderbouwing van de nieuwe regels in het op te stellen besluit dat de AMvB's wijzigt, het wijzigingsbesluit. De nieuwe algemene regels komen in de AMvB's met Rijksregels onder de Omgevingswet. Afhankelijk van de maatwerkmogelijkheden binnen de nieuwe Rijksregels voor windturbineparken, wordt onderzocht of er een overgangsregeling nodig is.
In dit traject geeft de Raad van State advies, zoals altijd in wetgevingstrajecten. Ook worden adviezen van de Commissie m.e.r. verwerkt. Het concept-MER en het hierop gebaseerde concept van de nieuwe milieuregels publiceert het Rijk tegelijkertijd, gezien de inhoudelijke samenhang. Ook worden de inspraakprocedures gecombineerd.
Procedurestappen
De stappen voor de procedure van het milieueffectrapport en het opstellen van de milieuregels voor windturbines zijn:
- voorbereiding van de Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD) voor het milieueffectrapport (MER) over de milieuregels
- publicatie en participatie voor de NRD
- advies van Commissie m.e.r. over NRD
- voorbereiding procedure voor de nieuwe milieuregels
- bespreking concept-MER met de begeleidingscommissie
- publicatie concept-MER en start internetconsultatie (zienswijzen)
- advies van de Commissie m.e.r. over MER
- verwerking van de zienswijzen en adviezen
- definitief MER
- starten procedure wijzigings-AMvB op basis van het MER
- plaatsing in het Staatsblad en inwerkingtreding van de wijzigings-AMvB
Planning en mijlpalen
Op 12 oktober 2023 zijn de concept milieuregels en het concept milieueffectrapport gepubliceerd. De Nota van toelichting bij de conceptregels lijkt er van uit te gaan dat de regels per 1 juli 2025 in werking kunnen treden.
| Wanneer | Mijlpaal |
|---|---|
| 23 december 2021 tot 16 februari 2022 | Publicatie Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD) en indienen zienswijzen. |
| 3 maart 2022 | Advies van de Commissie m.e.r over de NRD. |
| 30 augustus 2022 | Reactienota over de zienswijzen op de NRD. |
| 12 oktober t/m 22 november 2023 | Zienswijzen indienen op Ontwerpbesluit windturbines leefomgeving en bijbehorend milieueffectrapport |
| 2025 | Publicatie in het Staatsblad en inwerkingtreding van de wijzigings-AMvB. |
Onderzoeken in relatie tot windturbines
Al voor de uitspraak liepen er enkele onderzoeksprojecten over windenergie. De resultaten uit deze onderzoeken kunnen mogelijk gebruikt worden voor de nieuwe milieuregels voor windturbines. Informatie over onderzoeken over windturbines in relatie tot gezondheid komt beschikbaar via onder andere het Expertisecentrum Windenergie en Gezondheid bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Het Nationaal Programma Regionale Energie Strategie (NPRES) heeft een pagina met onderzoeken over afstandsnormen en windturbines.
Gevolgen voor andere andere activiteiten
De hier vermelde werkzaamheden rond regels voor windturbineparken, waren opgestart vanuit een tijdelijk Rijks breed actieprogramma (zie Kamerbrief). Vanuit dat actieprogramma was het Rijk ook gestart met het onderzoeken van de gevolgen van de uitspraak voor Rijksregels anders dan voor windturbineparken.