Ruimtelijke inpassing van windturbineparken

Toelichting op de gevolgen voor ruimtelijke inpassing van windturbineparken na de uitspraak van de Raad van State (RvS) van 30 juni 2021. Bestaande bestemmingsplannen blijven geldig.

Hinderbeperking in het ruimtelijke spoor

Bij het vaststellen van een bestemmingsplan, een omgevingsvergunning voor afwijken van het bestemmingsplan, een inpassingsplan, of (onder de Omgevingswet, vanaf 1-1-2024) het omgevingsplan, bepaalt de gemeente of het plaatsen en exploiteren van windturbines ruimtelijk aanvaardbaar is.

Tot nu toe werd ervan uitgegaan dat windturbineparken moesten voldoen aan de eisen voor windturbines in hoofdstuk 3 van het Activiteitenbesluit. Bij het plannen van een windturbinepark op een locatie in een bestemmingsplan werd daarom rekening gehouden met de normen voor windturbines in het Activiteitenbesluit. De RvS vond het aanvaardbaar om het beschermingsniveau van die normen als uitgangspunt te nemen.

Door de uitspraak over windturbineparken is dit niet langer mogelijk. Het beschermingsniveau voor de bestemming van een windturbinepark moet nu worden voorzien van een 'actuele, deugdelijke, op zichzelf staande en op de aan de orde zijnde situatie toegesneden motivering'.

Gevolgen voor nieuwe bestemmingsplannen

Zo nodig kunnen in een nieuw bestemmingsplan (of omgevingsvergunning voor afwijken van het bestemmingsplan) voor windturbineparken regels over het gebruik van windturbines worden opgenomen.

Bestemmingsplannen voor windturbineparken zijn trouwens zelf m.e.r.-plichtig. Deze regels kunnen ook gaan over het voorkomen of beperken van hinder door het windturbinepark. Mits deze regels worden gesteld uit het oogpunt van een goede ruimtelijke ordening.

Regels die hinder voor de omgeving moeten voorkomen of beperken, vallen in het algemeen onder dat begrip. Deze regels moeten worden voorzien van een actuele, deugdelijke, op zichzelf staande en op de aan de orde zijnde situatie toegesneden motivering.

Dat betekent dat in nieuwe bestemmingplannen (of omgevingsvergunning voor afwijken van het bestemmingsplan) regels kunnen komen over milieuaspecten van nieuwe windturbineparken. Deze vervangen dan de regels voor windturbineparken in hoofdstuk 3 van het Activiteitenbesluit.

Gevolgen voor omgevingsplannen (Omgevingswet)

De uitspraak van de RvS over een windpark werkt niet alleen door in de direct werkend Rijks milieuregels voor windturbineparken in het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal), maar ook in de ´bruidsschat´ voor het omgevingsplan en in de specifieke instructieregels van het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl).

De instructieregels voor geluid, externe veiligheid, slagschaduw voor windturbines, zijn met de overbruggingsregeling  dan ook beperkt tot situaties met 1 of 2 turbines (dus geen windturbinepark). Verder regelt de overbruggingsregeling een en ander voor bestaande windparken.

Naar aanleiding van een analyse van algemene milieuregels die vergelijkbaar zijn met die voor windparken, voert het Rijk uit voorzorg een Plan-milieueffectrapportage voor de bruidsschat uit.

Lees elders meer algemene informatie over windturbineparken onder de Omgevingswet.

Gevolgen voor bestaande bestemmingsplannen

Onherroepelijke bestemmingsplannen en omgevingsvergunningen voor afwijken van het bestemmingsplan waarin windturbineparken staan, blijven geldig. Windturbineparken die op de datum van de uitspraak (30 juni 2021) al zijn toegestaan, mogen in werking blijven of opgericht worden.

Gevolgen voor milieuregels

Op een aparte pagina gaan we per type inrichting uitgebreid in op de gevolgen van de uitspraak voor de milieuregels in algemene regels of de omgevingsvergunning.

Meer informatie over de inhoudelijke invulling van bestemmingsplan, omgevingsplan, omgevingsvergunning of maatwerkbesluit:




Bruidsschat

De term ‘bruidsschat’ wordt gebruikt voor de regels die het Rijk als onderdeel van het Invoeringsbesluit Omgevingswet automatisch toevoegt aan elk omgevingsplan en aan elke waterschapsverordening.

In de bruidsschat staan onderwerpen waarvoor het Rijk geen direct werkende regels heeft gemaakt. Het is een bijzondere vorm van overgangsrecht. De bruidsschat is onderdeel van het tijdelijk deel van het omgevingsplan.