Duiding (on)zekerheid van verbanden

Deze handreiking  bevat een overzichtstabel  met de belangrijkste gevonden verbanden tussen veehouderijen en de gezondheid van omwonenden. De laatste kolom van die tabel geeft wat informatie over de ‘zekerheid van het verband’. Deze formuleringen uit het VGO-onderzoek (Onderzoek veehouderij en gezondheid omwonenden) geven een beeld hoe de onderzoekers de gevonden statistische verbanden duiden, ook in relatie tot eerder onderzoek.

Relevantie

Zulke duidingen kunnen relevant zijn bij bijvoorbeeld de beoordeling of er sprake is van algemeen aanvaarde wetenschappelijke inzichten of aanwijzingen voor gezondheidsrisico’s (zie onderdeel 'Juridische verdieping milieu'). Ook bij het afwegen van de aanvaardbaarheid van risico’s kunnen (on)zekerheden een rol spelen.

Het is bijvoorbeeld van belang, in hoeverre resultaten in meerdere analyses of onderzoeken (van goede kwaliteit) bevestigd worden. Deze handreiking geeft geen pasklare antwoorden op vragen over de zekerheid van de gevonden verbanden. Daarover moet de wetenschap zich (verder) uitspreken.

Adviezen Gezondheidsraad

Ook adviezen van de Gezondheidsraad spelen bij een belangrijke rol bij de beoordeling van de (on)zekerheden van de risico’s. Bijvoorbeeld de adviezen uit 2018: Gezondheidsrisico’s rond veehouderijen: vervolgadvies en Gezondheidswinst door schonere lucht. De Gezondheidsraad concludeert in 2018, dat mensen die in de buurt van veehouderijen wonen vaker luchtwegproblemen hebben. Meerdere onderzoekgegevens geven meer of minder sterke aanwijzingen daarvoor. Het is nog onvoldoende duidelijk of de gevonden verbanden oorzakelijk zijn en er is nog geen sprake van algemene aanvaarde wetenschappelijke inzichten. Daarvoor is de gegevensbasis nog te smal, volgens de Gezondheidsraad.

Afwegen in besluiten

Het is aan het bevoegd gezag om met de huidige kennis en (on)zekerheden af te wegen hoe gezondheidsrisico’s een plek krijgen in de besluitvorming. Het onderdeel 'Afwegen aanvaardbaarheid van mogelijke gezondheidsrisico’s' gaat daar verder op in. Van belang is daarbij ook de vraag, in hoeverre de gevonden verbanden vertaald kunnen worden naar lokale praktijksituaties.