Wanneer is sprake van afvalstoffen?

In artikel 1.1, eerste lid, van de Wet milieubeheer (Wm) staat de begripsomschrijving van afvalstoffen. Afvalstoffen zijn: alle stoffen, preparaten of voorwerpen, waarvan de houder zich ontdoet, voornemens is zich te ontdoen of zich moet ontdoen.

Inhoud

Is mest een afvalstof?

Mest is een afvalstof als de mest voor de veehouder geen nut meer heeft. Het is een ‘last’ waarvan de veehouder zich moet ontdoen (mest afvoeren). Dit betekent dat mest die bedoeld is om uit te rijden op de eigen landbouwgronden, geen afvalstof is. Zie ook de uitspraak van de Raad van State: ECLI:NL:RVS:2016:3057.

Mest die wordt afgevoerd is geen afvalstof, maar een bijproduct als wordt voldaan aan een aantal voorwaarden. Deze staan in het Beleidskader LAP3, onderdeel B.6.2. Het LAP (Landelijk Afvalbeheerplan) verwijst naar de Europese Kaderrichtlijn afvalstoffen (Kra). In artikel 1.1 lid 6, Wm en artikel 5 van de Kra staat dat materialen kunnen worden aangemerkt als bijproduct (niet-afvalstof). Hiervoor moet worden voldaan aan de volgende 4 voorwaarden:

  1. het is zeker dat het materiaal zal worden gebruikt
  2. het materiaal kan onmiddellijk worden gebruikt zonder enige verdere verwerking, anders dan die welke bij normale productiepraktijken gangbaar is
  3. het materiaal wordt geproduceerd als een integraal onderdeel van een productieproces
  4. verder gebruik is rechtmatig, dat wil zeggen dat het materiaal voldoet aan alle voorschriften voor producten, milieu en gezondheidsbescherming voor het specifieke gebruik. En niet leidt tot over het geheel genomen ongunstige effecten op het milieu of de menselijke gezondheid

Is mest een afvalstof?

Mest is een afvalstof als de veehouder de mest niet kan uitrijden op de eigen landbouwgronden. En ook niet onder economisch gunstige omstandigheden aan anderen kan leveren. De mest is dan een ‘last’ waarvan de veehouder zich wil ontdoen. Het afvoeren van mest naar een covergistingsinstallatie is dus het afvoeren van afvalstoffen (ervan uitgaande dat er voor de afvoer betaald moet worden). Bij het covergisten van mest van andere veehouderijen is daarom altijd sprake van het vergisten van afvalstoffen.

Vervoer van mest - geen afvalstofbegeleidingsbrief vereist

Het vervoer van mest valt onder de Dierlijke bijproductenregelgeving én de Meststoffenwet. Voor het vervoer van mest naar een covergistingsinstallatie is geen afvalstofbegeleidingsbrief nodig als er alleen dierlijke mest wordt vervoerd. Voor het vervoer van mest is een Vervoersbewijs dierlijke mest (VDM) voldoende.

Zijn covergistingsmaterialen afvalstoffen?

Covergistingsmaterialen zijn bijna altijd afvalstoffen. Alleen als covergistingsmaterialen zijn geproduceerd (geteeld) met als doel om te gebruiken als covergistingsmateriaal, zijn het meestal geen afvalstoffen. Een voorbeeld is ‘Energiemaïs’. Energiemais valt in categorie A2 Gewas(-producten) voor de biogasproductie in bijlage Aa.

Voorbeeld maïs

Als maïs is geteeld met als doel om dit te gebruiken als covergistingsmateriaal, dan is deze maïs meestal geen afvalstof1. Als maïs is geteeld voor de levensmiddelenindustrie, maar vanwege overproductie als covergistingsmateriaal wordt ingezet, dan is het wel een afvalstof. Komt de maïs vrij bij een levensmiddelenbedrijf (restanten) dan is het ook een afvalstof.

1 Er staat ‘meestal’, omdat het kan voorkomen dat een houder zich van producten ontdoet, wil of moet ontdoen die wel bewust zijn geproduceerd om te gebruiken als covergistingsmateriaal (zie ook Beleidskader LAP3, onderdeel B.6.2).

Is digestaat een afvalstof?

Digestaat is een afvalstof als het digestaat niet kan worden gebruikt op de eigen landbouwgronden en ook niet onder economische gunstige omstandigheden aan anderen kan worden geleverd. Het is dan een ‘last’ waarvan eigenaar van de covergistingsinstallatie zich moet ontdoen. Als degene die de covergistingsinstallatie heeft het digestaat kan uitrijden op de eigen landbouwgronden is het geen afvalstof. Om het digestaat te kunnen uitrijden als ‘dierlijke meststof’ moet wel zijn voldaan aan de voorwaarden van de Meststoffenwet. Zie paragraaf Digestaat – voorwaarden dierlijke meststof.