Organisatie waterbeheer

Waterbeheer is geen zaak van één partij, maar een samenspel van alle bestuurslagen in Nederland. Er is sprake van een gezamenlijke verantwoordelijkheid, waarbij taken in medebewind worden uitgevoerd. Dit betekent dat een zo helder mogelijke vastlegging van verantwoordelijkheden van de verschillende bij het waterbeheer betrokken overheden van groot belang is. In de Waterwet heeft dit globaal als volgt plaats gevonden:

De rijksoverheid is verantwoordelijk voor het nationale beleidskader en de strategische doelen voor het waterbeheer in Nederland, en voor maatregelen die een nationaal karakter hebben.
De provincie is verantwoordelijk voor de vertaling hiervan naar een regionaal beleidskader en voor strategische doelen op regionaal niveau. Daarbij heeft de provincie operationele taken voor een deel van het grondwaterbeheer. De provincie is geen waterbeheerder in de zin van de Waterwet.
De waterbeheerder (de waterschappen voor de regionale watersystemen en het Rijk voor het hoofdwatersysteem) is verantwoordelijk voor het operationele waterbeheer. De waterbeheerder legt de condities vast om de strategische doelstellingen van het waterbeheer te realiseren, bepaalt de concrete maatregelen en voert deze uit.
De gemeente heeft slechts enkele taken in het waterbeheer, met name in de vorm van de hemelwater- en grondwaterzorgplicht. De zorg voor de riolering behoort ook tot het takenpakket van de gemeente, maar deze opdracht is geregeld in de Wet milieubeheer.

Deltacommissaris

Instelling, taak en werkwijze van de deltacommissaris.

Waterakkoorden

In de Waterwet is een regeling voor de zogenaamde waterakkoorden opgenomen. In deze regeling is opgenomen dat beheerders van watersystemen binnen een zelfde stroomgebieddistrict waterakkoorden vaststellen, als dat nodig is voor een samenhangend en doelmatig waterbeheer.

Samenwerking waterschap en gemeente

De samenwerking genoemd in de Waterwet ziet toe op de afstemming van alle watertaken en -bevoegdheden.

Toezicht door Rijk of Provincie

In hoofdstuk 3 van de Waterwet is de organisatie van het waterbeheer in Nederland geregeld. Daaronder valt ook het toezicht door een hoger gezag. Het toezicht op het waterbeheer wordt uitgeoefend door de provincies en het rijk. Onder toezicht verstaat men het verzamelen van informatie, het beoordelen van die informatie en het eventueel op grond daarvan interveniëren. Toezicht op waterbeheer wordt uitgeoefend volgens het uitgangspunt 'getrapt toezicht tenzij...'. Het rijk kan ook rechtstreeks toezicht houden op de waterschappen als dat nodig is door internationale verplichtingen of bovenregionale belangen.

Voorbeelden van samenwerking

In het nationaal waterakkoord is samenwerking in de afvalwaterketen afgesproken. Op gebied van riolering, zuivering is samenwerking goed op gang gekomen. Samenwerking rond lozingen op riolering zijn minder ontwikkeld. We hebben een aantal voorbeelden verzameld.