CE schaduwprijzen methode
De Schaduwprijzen methode (Wit et al., 1997) is vooral ontwikkeld voor de prioritering van milieumaatregelen binnen bedrijven. In de oorspronkelijke publicatie wordt het schaduwprijzen prioriteringsmethode genoemd.
De hele methode omvat zowel het bepalen van het milieueffect van een maatregel als wel het bedrijfseconomisch effect van een maatregel. Hieruit volgt ook de prioritering op basis van de kosteneffectiviteit en andere vereisten zoals wettelijke vereisten en technische beperkingen. In dit project wordt maar één manier van het berekenen van de bedrijfseconomische effecten gebruikt. Daarom wordt alleen de methode van bepalen van de milieueffecten in beschouwing genomen.
Totale netto milieubaten
Doel bij het bepalen van het milieueffect is om het totale milieueffect tijdens de hele levensduur van een maatregel uit te drukken in één getal: de totale netto milieubaten.
Er zijn vier stappen voor het vaststellen van de totale netto milieubaten:
- inventarisatie van de jaarlijkse emissievermindering
- bepalen van de jaarlijkse effect score per thema van de emissies
- financiële waardering van de jaarlijkse milieueffecten
- bepalen van de totale netto milieubaten.
Effect op milieuthema
Na de inventarisatie, stap 1, vindt de vertaling van de emissies naar een effect op een bepaald milieuthema plaats. De in beschouwing te nemen milieuthema's zijn:
- veiligheidsrisico's
- versterkt broeikaseffect
- ozondepletie
- verzuring
- fotochemische oxidant vorming
- verspreiding toxische stoffen
- vermesting
- verwijdering van finaal vast afval
- verstoring door geluid en geur
- bodemschade
Het berekenen van het effect van een emissie op één van deze thema's gebeurt met equivalentiefactoren. Deze equivalentiefactoren kunnen dezelfde equivalentiefactoren zijn als in de verouderde CML methode. De Schaduwprijzen-methode verschilt tot en met stap 2 dus niet van de CML-methode.
Een bepaald effect op een thema krijgt een gewicht toegekend. Deze verschilt met het toekennen van gewicht bij de CML-methode. De schaduwprijs geeft de marktprijs weer die waarschijnlijk zou ontstaan als er voor het milieu een markt van vraag en aanbod zou bestaan. De basis van de schaduwprijzen zijn de kosten van maatregelen die het bedrijf zou moeten treffen voor het behalen van de door de overheid vastgestelde milieudoelstellingen.
Ieder milieueffect heeft een aparte schaduwprijs. De duurste maatregelen die minimaal nodig zijn om de overheidsdoelstelling te bereiken bepalen de schaduwprijs. De figuur hieronder geeft de afleiding van de schaduwprijs afhankelijk van een door de overheid opgelegd milieudoel weer.
Figuur: Berekening van de schaduwprijs van een emissie uitgaande van een milieudoel en de kosten van de maatregelen om de emissie te voorkomen.
Schaduwprijzen
Voor de bepaling van de schaduwprijzen zijn de Nederlandse milieudoelen gebruikt. De schaduwprijzen gelden daarom alleen voor Nederland. Door het effect van alle interventies op alle milieuthema's in een eenheid (geld) uit te drukken (stap 3), is het mogelijk de onderlinge milieueffecten te vergelijken (stap 4). De milieubaten van een maatregel bestaan dan uit de optelling van de financieel gewaardeerde jaarlijkse milieueffecten.
Schaduwprijzen zijn verkrijgbaar voor zover deze zijn voortgekomen uit projecten van CE-Delft voor opdrachtgevers. Het actueel houden van de schaduwprijzen is afhankelijk van projecten waarin het nodig is om nieuwe schaduwprijzen te berekenen.