Workshops congres 2019 - Ronde 1

nr 1. Inspiratiesessie expertteam woningbouw

Aan het woord: het expertteam woningbouw. De grootste belemmeringen bij (versnelling van de) woningbouw volgens de G40 gemeenten en een concrete casus . Het expertteam woningbouw werkt in opdracht van het ministerie van BZK aan woningbouwvraagstukken voor gemeenten. Het team bestaat uit onafhankelijke deskundigen die hands-on kennis en (bestuurlijke) ervaring inbrengen om projecten vlot te trekken en/of te versnellen. In de praktijkcasus wordt besproken hoe met behulp van stedelijke kavelruil gebiedsontwikkeling tot stand wordt gebracht.

Spreker: Jeroen Hatenboer (klankbordgroep stedelijke kavelruil en lid expertteam woningbouw)

nr.2 Pionieren in Oosterwold (gemeente Almere)

Presentatie (pdf, 3.2 MB)

In het Oosterwold wordt de gebiedsinrichting geheel aan het eigen initiatief overgelaten. Oosterwolders bepalen niet alleen de eigen woning, maar gaan ook over wegen en paden, groen, water en de openbare ruimte en dat moeten ze allemaal zelf realiseren! Alleen of met anderen. Je vindt hier de ultieme vorm van doe-het-zelf-gebiedsontwikkeling. Net als kavelruil geheel in de geest van de Omgevingswet.
Maar wat betekent dit nou in de praktijk? Werner Brouwer heeft zijn sporen verdient in de gebiedsontwikkeling en is nu gebiedsregisseur van het Oosterwold. Hij neemt ons mee in de lessen van het Oosterwold en schuwt daarbij de discussie niet.

Spreker: Werner Brouwer, gebiedsregisseur Oosterwold

nr. 3 Proeftuin VAB in Elsendorp in Brabant

Presentatie (pdf, 842 kB)

Úitleg hoe in Brabant met de principes van stedelijke kavelruil is gestart in een gebiedsontwikkeling voor het platteland rondom de kern Elsendorp. Doel is de problematiek van leegstaande stallen, stoppende boeren, leefbaarheid van kleine kernen integraal aanpakken. Het dorp neemt de verantwoordelijkheid voor deze ontwikkeling, de overheid faciliteert, ondernemers zetten in op eigen belangen én op gezamenlijke meerwaarde voor het dorp en buitengebied. Natuurlijk gaat het (ook) over het dilemma van wonen en werken (niet agrarisch) in het buitengebied. De transitie in de landbouw, duurzame energie en het vraagstuk van woningbouw en economische ontwikkeling komen samen in deze ontwikkeling. Stedelijke kavelruil is niet de oplossing, het is wel een belangrijke bouwsteen die kan bijdragen aan een duurzame oplossing.

Sprekers: Willy Donkers (Dorpsoverleg), Ton Peters (Seinpost), Marc van de Ven (provincie Noord-Brabant)

nr. 4 Eigenarencollectief ‘Merwede’ in Utrecht

Presentatie (pdf, 3.1 MB)

De Merwedekanaalzone, een gemengd werkgebied op een strategische locatie in de stad Utrecht, staat aan de vooravond van een grote transformatie. Om tegemoet te komen aan de grote woningvraag wordt in het gebied Merwede door 10 private partijen en de gemeente als grondeigenaar intensief samengewerkt aan het meest optimale plan los van de bestaande eigendomsgrenzen. De ambitie is hoog en vernieuwend met 6.000 woningen en veel stedelijke voorzieningen in een centrumstedelijk gebied met een groene autovrije openbare ruimte en een innovatief mobiliteitssysteem. In Merwede wordt publiek-privaat samenwerken op een hoger plan gebracht! Wat zijn de succesfactoren gebleken tot nog toe, kan er geleerd worden van deze aanpak?

Spreker: Jurjen van Keulen (gemeente Utrecht) en Tijmen Hamerslag (AM)

nr. 5 Reflectie klankbordgroep stedelijke kavelruil

Bij de start van het stimuleringsprogramma stedelijke kavelruil is een klankbordgroep (KBG) samengesteld bestaande uit experts. Alle pilotprojecten zijn bezocht waarbij de KBG het project voorzag van praktisch advies en reflecteerde op de casus om hier lessen uit te trekken voor van de regeling voor stedelijke kavelruil. In deze workshop komen de inzichten voorbij die de KBG heeft opgedaan in de afgelopen 2,5 jaar. Concrete handvatten voor publieke en private partijen om met stedelijke kavelruil aan de slag te gaan. De aanbevelingen die meegegeven worden aan de praktijk en de minister.

Spreker: Yves de Boer, voorzitter KBG, waarnemend burgemeester Haaren.

nr. 6 Participatie in een veranderend samenspel

Presentatie (pdf, 688 kB)

Participatie, al dan niet in feestelijke vorm (party-cipatie) in gebiedsontwikkeling en stedelijke kavelruil is ‘hot’. De Omgevingswet heeft participatie zelfs opgenomen als vereiste bij o.a. het opstellen van een Omgevingsvisie of bij het verlenen van een omgevingsvergunning.  In de sessie staan we stil bij de verschillende beelden en vormen van participatie. Ook het veranderend samenspel komt aan de orde. We gaan actief aan de slag om gezamenlijk de belangrijke do’s and don’ts te ontdekken. Hierbij maken we gebruik van de lessen die in het 'leertraject participatie’ en bij het maken van de ‘inspiratiegids participatie’ zijn opgedaan.
Na het bijwonen van deze sessie heeft u inzicht gekregen in de betekenis van participatie (in de Omgevingswet) en het veranderend samenspel en heeft u lessen en ervaringen uit een aantal recente zoektochten (leertraject participatie, inspiratiegids participatie) meegekregen.

Spreker: Gelinde Groeneveld adviseur invoering omgevingswet

nr. 7 Het bijzondere verhaal van Delfzijl

In het hoge Noorden, vlak voordat je de waddenzee inrijdt, kom je door Delfzijl. Een stad met mogelijkheden maar ook onvoorstelbaar veel uitdagingen. Krimp, leegstand, verpaupering, aardbevingschade, armoede en een royale hoeveelheid bouwrijpe grond. Renoveren en versterken of slopen en nieuwbouwen op een andere locatie is één van de vraagstukken. Veel woningen zijn eigendom van de woningbouwcorporatie maar niet allemaal. De gemeente Delfzijl wil het heel erg goed doen, voor iedereen. De oude woning ruilen voor een nieuwe op een andere locatie is een mogelijkheid. Luister ademloos naar het bijzondere verhaal (wat niet in de krant staat) en de leerpunten van Delfzijl.

Spreker: Jornand Veldman

nr. 8 Inzetten van verhandelbare bouwrechten bij transformatie

Presentatie (pdf, 1.9 MB)

Wat hebben bollenteelt, glastuinbouw en vakantieparken met elkaar te maken? Niet zoveel, behalve dat er verhandelbare bouwrechten worden ingezet om een ruimtelijke transformatie te financieren. Gregor Heemskerk (Twynstra Gudde) laat zien hoe dit instrument wordt ingezet in de Bollenstreek, in het glastuinbouwgebied Westvoorne en bij verouderde vakantieparken op de Veluwe. Het instrument van verhandelbare bouwrechten heeft vele raakvlakken met ruilverkaveling: het gaat om gemeenschappelijkheid, financiering en verrekening, waarbij de overheid hoofdzakelijk faciliteert en de markt investeert. Net als ruilverkaveling is dit instrument een alternatief voor actieve grondpolitiek. In deze sessie leer je hoe het instrument werkt en kan worden ingezet.

Spreker: Gregor Heemskerk (Twijnstra Gudde)  en Danielle van Steeg (Twijnstra Gudde)