Zuid Holland - Werkafspraken calamiteiten indirecte lozingen

De omgevingsdiensten DCMR en OZHZ geven invulling aan de uitvoering van VTH-taken voor indirecte lozingen. Zij doen dit in nauwe afstemming met de belanghebbende waterschappen als beheerders rioolwaterzuiveringsinstallaties en de gemeenten als rioolbeheerders.

Bepaalde indirecte afvalwaterlozingen kunnen vanwege de aard, samenstelling en/of hoeveelheid van de meegevoerde stoffen een negatieve invloed hebben op:

  • de doelmatige werking van de door de waterbeheerders beheerde rioolwaterzuiveringsinstallaties (RWZI's)
  • de kwaliteit van het oppervlaktewater waarop de desbetreffende RWZI loost

De waterbeheerders hebben belang bij de doelmatige werking van de RWZI. De waterschappen hebben een wettelijk vastgestelde resultaatverplichting voor het behalen van waterkwaliteitsdoelstellingen in oppervlaktewaterlichamen.

De betrokken waterschappen kiezen er voor om niet deel te nemen aan regionale uitvoeringsdiensten. Zij richten zich op het komen tot een doelmatige samenwerking met de regionale uitvoeringsdiensten. Zij respecteren en ondersteunen de inspanningen van DCMR en OZHZ om te komen tot een eigenstandige en gedegen uitvoering van VTH-taken voor indirecte lozingen. In beginsel voeren de waterschappen geen toezicht uit voor of namens de regionale uitvoeringsdiensten. Wel bieden zij ondersteuning in de vorm van:

  • advisering, bijvoorbeeld bij risicoanalyses, prioritering toezicht
  • bijstand, bijvoorbeeld bij het traceren van onvoorziene, risicovolle lozingen

Er vindt geen formele dienstverlening over en weer plaats; er zijn geen dienstverleningsovereenkomsten gesloten. Wel zijn werkafspraken gemaakt op directieniveau. Op die wijze kan snel worden ingespeeld op veranderingen.

Centraal bij de aanpak staat voor DCMR: "Zelf oppakken en invullen van de nieuwe taak in goede samenspraak met de waterbeheerders en de rioolbeheerders."

Werkafspraken calamiteiten, afwijkend influent, afvalwater dat niet voldoet aan de lozingseisen en lozing van bluswater

Vanaf de formele overdracht van VTH-taken met betrekking tot het Wvo-deel van indirecte lozingen in 2009 groeide de behoefte om te komen tot werkafspraken over afstemming bij de noodzakelijke, gezamenlijke inzet van de betrokken diensten bij

  • calamiteiten
  • afwijkend influent
  • afvalwater dat niet voldoet aan de lozingseisen en lozing van bluswater

In de periode 2013-2014 zijn daartoe werkafspraken opgesteld, gecommuniceerd, periodiek geëvalueerd en geactualiseerd. De werkafspraken zijn in blokschema’s weergegeven, waarvan de inhoud voor zich spreekt. De ervaring leert dat zij die in voorkomende gevallen de instructies raadplegen, snel de juiste contactpersonen voor afstemming weten te benaderen en daarmee de juiste aanpak volgen.

Samenwerkingspartners

  • Waterschap Hollandse Delta
  • Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard
  • Waterschap Rivierenland
  • Hoogheemraadschap van Delfland
  • DCMR Milieudienst Rijnmond
  • Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid
  • gemeente Rotterdam

Beschrijving van dit voorbeeld

Huidige Situatie

Op de rioolwaterzuiveringsinstallaties van de waterschappen komt ander afvalwater binnen (een afwijkend influent). Het zuiveringsproces werd in een aantal gevallen ernstig gehinderd en/of verstoord. Het afwijkend influent wordt veroorzaakt door lozingen op de riolering. Het kan voorkomen dat de afwijking wordt veroorzaakt doordat bij een lozing niet aan de voorschriften voldaan wordt. Bij het gezamenlijk traceren en het ongedaan maken van de oorzaak en het beperken van de gevolgen bleek dat aspecten van de samenwerking nodig verbetering behoefden. Bijvoorbeeld door gezamenlijke werkafspraken te maken, vast te leggen en te communiceren.

Wat is de gewenste situatie

Met het maken, evalueren en actualiseren van de werkafspraken is een belangrijke stap gezet naar een juiste afstemming van de inzet bij incidenten en dergelijke. Bij incidenten kan meer kordaat worden gehandeld. Daarmee kunnen de nadelige gevolgen van incidenten meer worden beperkt en/of voorkomen.

Belangrijk is dat betrokken functionarissen bekend zijn met de belangen van de samenwerkingspartners, zodat de werkafspraken op goede wijze worden nageleefd. Anders gezegd: het belang van een toegesneden toezicht op indirecte lozingen en het belang van kordaat en adequaat (kunnen) optreden bij incidenten.

Wat is de aanpak en concrete actie

De werkafspraken zijn gezamenlijk gemaakt en bevestigd.

In de werkafspraken zijn benoemd;

  • de belangen die behartigd moeten worden,
  • de taken,
  • de verantwoordelijkheden,
  • de bevoegdheden,

van de samenwerkingspartners. De werkafspraken zijn door de betrokken partijen intern geaccordeerd en gecommuniceerd. De directeuren/ afdelingshoofden van betrokken diensten hebben in een bijeenkomst de werkafspraken ondertekend.

De werkafspraken worden periodiek geëvalueerd en geactualiseerd. Een functionaris is belast met het beheer van de werkafspraken c.q. –documenten. Zij voorziet de betrokken instanties c.q. contactpersonen van actuele documenten.

Wat is het resultaat

Het resultaat is positief. De werkafspraken dragen bij aan een kordaat en adequaat optreden bij incidenten. Er wordt snel en juist afgestemd. Zowel instructie van medewerkers als uitwisseling van kennis van de medewerkers van de betrokken instanties behoeven voortdurend aandacht. Op deze wijze wordt er voor gezorgd dat de instructies op goede wijze worden toegepast. Voorkomen moet worden dat afspraken niet worden nageleefd door onbekendheid met de instructies. Het is vooral leren door doen.

Waarom willen we dit project delen

Samenwerken kan op verschillende goede manieren plaatsvinden. Van belang is dat degenen die feitelijk aan de lat staan handelen en afstemmen als het er op aan komt. De afspraken leiden tot de juiste afstemming. Er wordt gekomen tot afgewogen beslissingen en acties.

De afspraken ogen op papier eenvoudig en praktisch. Dat is wellicht ook de kracht. Bij recente incidenten bleek dat afstemming en aanpak toereikend zijn.

Zo houden we de samenwerking in stand

In de reguliere overleggen worden de werkafspraken geagendeerd en geëvalueerd. Er is een beheerder aangewezen voor de werkafspraken en werkdocumenten. De beheerder communiceert over veranderingen in de werkafspraken en -documenten.