Gevoelige functies
Natuurbescherming is onder te verdelen in:
Soortenbescherming
De soortenbescherming richt zich op de bescherming van:
- vogels volgens de Europese Vogelrichtlijn;
- soorten dieren en planten volgens de Europese Habitatrichtlijn;
- soorten planten en dieren die niet voorkomen in de Habitatrichtlijn, via een aanvullend beschermingsregime, zoals opgenomen in:
- bijlage A en B bij de Wet natuurbescherming
- de rode lijsten met beschermde dier- en plantensoorten
De Wet natuurbescherming beschermt niet precies dezelfde soorten als de Flora- en faunawet. Er zijn soorten toegevoegd en soorten afgevallen.
De beschermde status van soorten kan per provincie gaan verschillen. Provincies kunnen bij provinciale verordening vrijstelling verlenen voor nationaal beschermde soorten.
Gebiedsbescherming
Nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen kunnen (extern) effect hebben op nabijgelegen natuurgebieden. De gebiedsbescherming in de Natuurbeschermingswet vindt plaats via de Natura 2000-gebieden (Vogel- en Habitatrichtlijngebieden).
Daarnaast zijn de provincies verantwoordelijk voor het Natuurnetwerk. Dit is de vroegere Ecologische Hoofdstructuur (EHS). Het netwerk moet natuurgebieden beter verbinden met elkaar en met het omringende agrarisch gebied.
In het Natuurnetwerk Nederland liggen:
- bestaande natuurgebieden, waaronder de 20 Nationale Parken
- nieuwe natuurgebieden
- landbouwgebieden, beheerd volgens agrarisch natuurbeheer
- ruim 6 miljoen hectare grote wateren: meren, rivieren, de kustzone van de Noordzee en de Waddenzee
- alle Natura 2000-gebieden
Bescherming bossen (houtopstanden)
Bos als bedoeld in de Wet natuurbescherming is:
- beplanting van bomen groter dan 10 are of
- een rijbeplanting van meer dan 20 bomen
Alleen als bos buiten de bebouwde kom ligt, valt het onder de Wet natuurbescherming. De wet is niet van toepassing op alle houtopstanden. Dit staat in artikel 4.1 van de Wet natuurbescherming.
De wet richt zich op het op peil houden van de totale oppervlakte aan bos in ons land. Het is geen regeling om bepaalde bosgebieden te beschermen. Er geldt een herbeplantingsplicht bij het kappen van bomen. Er is vrijstelling mogelijk van deze herbeplantingsplicht bij het kappen van bomen voor natuurontwikkeling. Bijvoorbeeld bij vervanging van houtopstanden door andere natuurwaarden.