Aandacht voor reikwijdte & detailniveau in het voortraject: wat is verplicht?

Verplichte stappen in het voortraject

Het voortraject van een m.e.r.-procedure (dus de fase die aan het opstellen van het MER voorafgaat) kent een beperkt aantal verplichte stappen. In het geval van de beperkte m.e.r.-procedure voor een project is een overheidsinstantie bevoegd gezag en ligt de rol van initiatiefnemer (over het algemeen) bij een private partij. De verplichte stappen zijn als volgt:

• schriftelijke mededeling van de initiatiefnemer aan het bevoegd gezag (het officiële startsein);
• het eventueel geven van een advies over reikwijdte & detailniveau door het bevoegd gezag.

Keuze aan initiatiefnemer en bevoegd gezag

De beperkte procedure kent géén verplichting tot het afgeven van een advies over reikwijdte & detailniveau. De volgende mogelijkheden zijn aanwezig:

• De initiatiefnemer vraagt om advies. In dat geval moet het bevoegd gezag binnen 6 weken (of - met uitstel - binnen 12 weken) een advies geven.
• De initiatiefnemer vraagt niet om een advies. Het bevoegd gezag kan dan 'ambtshalve' kiezen een advies te geven, maar kan dit ook achterwege laten.

Als het bevoegd gezag kiest voor het afgeven van een advies moeten de betrokken overheidsorganen en wettelijke adviseurs worden geraadpleegd over de inhoud van dit advies. Het is niet verplicht de Commissie m.e.r. te raadplegen, maar dit is op vrijwillige basis wel mogelijk. Het bevoegd gezag is verplicht met de initiatiefnemer te overleggen over het advies over reikwijdte & detailniveau.

Vrijheidsgraden voor initiatiefnemer en bevoegd gezag

Dát aandacht voor reikwijdte & detailniveau wenselijk is in het voortraject, is evident: zonder richt­snoer is het opstellen van een adequaat MER niet eenvoudig. Maar voor de manier waarop gelden verder geen wettelijke verplichtingen.

Voor een initiatiefnemer is het van belang duidelijkheid te hebben over de informatie die het bevoegd gezag in het MER opgenomen wil hebben. Om die reden kan een initiatiefnemer vragen om een advies over reikwijdte & detailniveau. Door de mededeling kan een initiatiefnemer alvast sturing geven aan de inhoud van dat advies.

Als bevoegd gezag heeft u een grote mate van vrijheid om - per geval - te bepalen hoe u in het voortraject de gedachtewisseling over reikwijdte & detailniveau het beste vorm geeft. Het is niet verplicht maar wel aan te bevelen om daarbij altijd een notitie (bijvoorbeeld in de vorm van een concept-advies) over reikwijdte & detailniveau op te stellen. De beschikbare tijd - maximaal 12 weken - kan hier toch beperkingen opleggen. Dit advies is elders in deze module toegelicht.

Profiteren van praktijkervaringen

Het is hoe dan ook een goed idee om na te gaan of u kunt profiteren van praktijkervaringen die andere initiatiefnemers en overheidsinstanties hebben opgedaan in eerdere procedures over vergelijkbare projecten. Daar kunt u vanachter uw bureau mee beginnen door de digitale bibliotheek van de Commissie voor de milieueffectrapportage te bezoeken. Deze bibliotheek bevat alle milieueffectrapportages en startdocumenten van de afgelopen jaren. Let u er wel op dat vanaf 1 juli 2010 er diverse procedurele stappen gewijzigd zijn.